Wat is een warmtepomp?

Start vergelijken
    1. Home
    2. Warmtepompen
    3. Wat is een warmtepomp?
    17 mins leestijd

    In de zoektocht naar duurzame en energiezuinige alternatieven voor traditionele cv-ketels, zijn warmtepompen steeds populairder geworden. Een warmtepomp is een milieuvriendelijk apparaat dat warmte uit de natuur gebruikt om uw woning te verwarmen, waardoor energie wordt bespaard en de CO2-uitstoot wordt verminderd. Er zijn verschillende soorten warmtepompen, zoals volledig elektrische en hybride modellen, die elk hun eigen voordelen en toepassingen hebben. In dit artikel zullen we de werking en de verschillen tussen deze twee types van warmtepompen bespreken om u te helpen beslissen welke optie het meest geschikt is voor uw situatie. 

    Benieuwd naar welke warmtepomp het beste bij uw situatie past. Vul dan ons formulier in en ontvang vrijblijvende warmtepomp offertes van specialisten uit de buurt.

    Formulier >

    Verschillende soorten warmtepompen

    Er is een uitgebreid scala aan warmtepompen beschikbaar in België, wat de keuze voor de juiste warmtepomp niet altijd eenvoudig maakt. Het soort warmtepomp dat het meest geschikt is voor uw situatie hangt af van verschillende factoren. De meest voorkomende typen warmtepompen in België zijn lucht/lucht warmtepomp, lucht/water warmtepomp en hybride warmtepomp. Elk type warmtepomp heeft zijn eigen manier van warmte onttrekken en kan worden ingezet voor specifieke verwarmingsbehoeften. Het is belangrijk om goed te kijken naar welk type het beste past bij uw woning en uw persoonlijke wensen. Hieronder zullen we een aantal types verder uitleggen.

    Volledig elektrische warmtepomp 

    Een volledige elektrische warmtepomp (all-electric warmtepomp) maakt gebruik van warmte uit de lucht, bodem of grondwater om het huis te verwarmen. Om ook warm tapwater te kunnen leveren, is een aparte boiler nodig omdat de warmtepomp niet direct genoeg warm water kan produceren, zoals een cv-ketel dat wel kan.

    Een all-electric warmtepomp heeft een deel van de installatie buiten de woning nodig om warmte uit de omgeving op te nemen. Hierdoor neemt de warmtepomp meer ruimte in dan een traditionele ketel die alleen binnen wordt geïnstalleerd. Als uw woning niet goed geïsoleerd is, is een volledig elektrische warmtepomp mogelijk niet geschikt. Deze warmtepomp werkt het beste in huizen met goede isolatie. Lage temperatuur verwarmingssystemen zorgen ervoor dat de warmtepomp optimaal kan functioneren.

    Passend bij: Goed geïsoleerde woning, minimaal energielabel B.
    Kosten: €6.000 tot €20.000, inclusief installatie.

    Gratis vergelijken, geen verplichtingen!

    Vul uw wensen in en ontvang tot 4 verschillende offertes van installatie bedrijven en specialisten uit uw regio.

    Formulier >

    Hybride warmtepomp 

    Een hybride warmtepomp haalt vaak energie uit de buitenlucht om uw woning te verwarmen. Het wordt gekoppeld aan de cv-ketel en zorgt voor een groot deel van de warmte in huis. De cv-ketel springt bij als het buiten erg koud is of als uw woning snel moet worden opgewarmd. Daarnaast zorgt de cv-ketel voor warm water in de badkamer en keuken.

    U kunt de hybride warmtepomp aansluiten op uw huidige cv-ketel of samen met een nieuwe ketel laten installeren. Deze oplossing is vooral geschikt voor woningen met matige isolatie. Als uw woning al redelijk tot goed geïsoleerd is, kunt u ook meteen kiezen voor een volledig elektrische warmtepomp die geen hulp van de cv-ketel nodig heeft. Met een volledig elektrische warmtepomp kunt u volledig van het aardgas af.

    Passend bij: Het vervangen van een huidige cv-ketel met een kleine renovatie, waarbij er geen extra isolatie, nieuwe warmtetoestellen of leidingen worden toegevoegd.
    Kosten: De kosten variëren van €10.000 tot €15.000, inclusief btw en installatie. 

    Lucht/water warmtepomp 

    De lucht/water warmtepomp maakt gebruik van de buitenlucht of ventilatielucht als bron van energie. Door het gebruik van een koudemiddel wordt de energie uit de lucht omgezet in warmte. Vervolgens wordt de warmte overgedragen aan het verwarmingssysteem en het tapwater in de woning. De lucht/water warmtepomp kan zowel in hybride vorm als in een volledig elektrische vorm worden toegepast. 

    Passend bij: Installatie van een nieuw cv-systeem in een nieuwbouw- of renovatieproject, vervanging van een bestaande cv-ketel, en voor zwembadverwarming.
    Kosten: €6.000 tot €10.000, inclusief btw en installatie. 


    Bodem/water warmtepomp 

    De bodem/water warmtepomp maakt gebruik van de warmte die in de bodem aanwezig is als bron van energie. Er wordt een buizensysteem aangelegd in de bodem, zowel verticaal als horizontaal, afhankelijk van de beschikbare ruimte. Deze buizen, ook wel een gesloten bron genoemd, bevatten een vloeistof die de warmte uit de bodem opneemt. Deze warmte wordt vervolgens gebruikt om zowel de woning als het tapwater te verwarmen. Deze techniek kan alleen worden toegepast in een volledig elektrische warmtepomp en niet in een hybride systeem.

    Passend bij: Installatie van een nieuw cv-systeem in een nieuwbouwproject of bij een volledige renovatieproject.
    Kosten: Tussen de €20.500 tot €30.500, inclusief installatie.

    Water/water warmtepomp 

    Een water/water warmtepomp, oftewel een volledige warmtepomp, werkt op elektriciteit. Deze warmtepomp haalt warmte uit de bodem of het grondwater en zet deze om in een bruikbare temperatuur voor de verwarming van de woning en het warme water. Het opgepompte water wordt nadat de warmte eruit gehaald is weer terug de grond in gepompt. Om warm water te voorzien heeft de warmtepomp een voorraadvat. Dit type warmtepompinstallatie is relatief duur in aanschaf.

    Passend bij: Installatie van een nieuw cv-systeem in een nieuwbouwproject of bij een volledige renovatie.
    Kosten: €15.500 tot €20.500 inclusief installatie.

    Gratis vergelijken, geen verplichtingen!

    Vul uw wensen in en ontvang tot 4 verschillende offertes van installatie bedrijven en specialisten uit uw regio.

    Formulier >


    Lucht/lucht warmtepomp

    De lucht/lucht warmtepomp maakt gebruik van de buitenlucht als bron van energie. Het systeem haalt warmte uit de lucht met behulp van een koudemiddel en geeft deze warmte vervolgens af in de woning voor verwarming. Een bijkomend voordeel van dit type warmtepomp is dat het ook kan worden gebruikt als airconditioning.

    Passend bij: Vervanging van elektrische verwarming in een kleinere woning, zoals een appartement, en als airconditioning in zowel nieuwbouw als bestaande woningen.
    Kosten: Tussen de €4.500 tot €8.000 inclusief installatie.

    De verschillen tussen volledig elektrisch- en hybride warmtepomp

    Het belangrijkste verschil tussen een elektrische warmtepomp en een hybride warmtepomp ligt in de mate van energiebesparing en de initiële investering die nodig is. Beide systemen zijn duurzaam en energiezuinig voor het verwarmen van uw woning. De keuze tussen een elektrische of hybride warmtepomp hangt af van uw budget, energiebesparingsdoelen en de mogelijkheden in uw woning. Het is verstandig om goed geïnformeerd en geadviseerd te worden voordat u een beslissing neemt.

    Daarnaast zit er een groot verschil in de mate van energiebesparing en de kosten die ermee gepaard gaan. Een elektrische warmtepomp kan uw woning volledig verwarmen zonder gas te gebruiken, wat resulteert in aanzienlijke energiebesparingen en een verminderde impact op het milieu. Echter, de initiële investering voor een elektrische warmtepomp is meestal hoger dan die van een hybride warmtepomp.

    Een hybride warmtepomp, daarentegen, is een meer betaalbare optie en kan een goede tussenoplossing zijn als u nog niet klaar bent om volledig van gas af te stappen. Hoewel u nog steeds bespaart op energiekosten met een hybride warmtepomp, zal dit minder zijn dan bij een elektrische warmtepomp. Bovendien is de installatie van een hybride warmtepomp in de meeste gevallen eenvoudiger.

    Werking warmtepomp

    De werking van een warmtepomp kan worden vergeleken met die van een koelkast. Net zoals een koelkast warmte uit de lucht in de koelkast haalt en deze afgeeft aan de lucht buiten de koelkast, haalt een warmtepomp warmte uit de buitenlucht, bodem of grondwater en brengt deze naar een hogere temperatuur met behulp van elektriciteit. Vervolgens wordt deze warmte afgegeven in de woning om het te verwarmen. Een warmtepomp kan met 1 kilowattuur aan stroom 3 tot 5 kilowattuur aan warmte produceren, terwijl bijvoorbeeld een elektrisch kacheltje, inductie cv-ketel of elektrische vloerverwarming slechts 1 kilowattuur warmte kunnen produceren met 1 kilowattuur stroom.

    De werking van een warmtepomp gebeurt in een cyclus van 4 stappen, namelijk:

    Stap 1: De warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht, bodem of grondwater met behulp van een koelvloeistof. De koelvloeistof neemt de omgevingswarmte op en verdampt bij lage druk en temperatuur.

    Stap 2: De verdampte koelvloeistof wordt naar een compressor geleid, die de druk en temperatuur verhoogt. Hierdoor wordt de damp warmer dan het water in uw verwarmingssysteem. De compressor verbruikt elektriciteit om deze stappen uit te voeren.

    Stap 3: De warmte wordt afgegeven aan uw verwarmingssysteem via een condensor. De damp condenseert en geeft zijn warmte af aan het cv-water, dat vervolgens naar de warmtetoestellen in uw woning gaat om uw woning te verwarmen. De geproduceerde warmte kan ook worden gebruikt voor het verwarmen van sanitair water of zwembadwater.

    Stap 4: Zodra alle warmte is afgegeven, condenseert de damp volledig en wordt het weer vloeistof. De cyclus begint dan opnieuw, waarbij de koelvloeistof warmte opneemt door te verdampen en warmte afgeeft door te condenseren. Dit proces herhaalt zich continu om uw woning op een efficiënte manier te verwarmen.

    Gratis vergelijken, geen verplichtingen!

    Vul uw wensen in en ontvang tot 4 verschillende offertes van installatie bedrijven en specialisten uit uw regio.

    Formulier >

    Installatie warmtepomp

    Als u hebt besloten om uw woning duurzaam te verwarmen met een warmtepomp en contact zoekt met een erkende installateur, vraagt u zich misschien af wat u zelf al kunt doen als ervaren doe-het-zelver. In nieuwbouwwoningen zijn vaak al duurzame verwarmingssystemen aanwezig, zoals zonnepanelen, aardwarmte of warmtepompen, dus hoeft u hier meestal niets meer aan te doen.

    In het geval dat u een warmtepomp laat installeren, is het handig om te weten welke stappen u vooraf al kunt nemen. Deze informatie kan u helpen bij het installatieproces en eventuele voorbereidingen treffen voordat de installateur aan de slag gaat.

    Woning geschikt voor een warmtepomp?

    In nieuwbouwwoningen zijn vaak al duurzame verwarmingssystemen aanwezig, zoals zonnepanelen, aardwarmte of warmtepompen, dus hoeft u hier meestal niets meer aan te doen.

    In het geval dat u een warmtepomp laat installeren, is het handig om te weten welke stappen u vooraf al kunt nemen. Deze informatie kan u helpen bij het installatieproces en eventuele voorbereidingen treffen voordat de installateur aan de slag gaat.

    Kwaliteit isolatie 

    Zoals eerder benoemd is het belangrijk dat uw woning goed genoeg is geïsoleerd mocht u een warmtepomp willen aanschaffen. Het bouwjaar van de woning geeft een indicatie van de isolatiekwaliteit bij de bouw. Oudere huizen van vóór 1975 hebben vaak beperkte isolatie, terwijl huizen na het jaar 2000 meestal geschikt zijn voor verschillende soorten warmtepompen. Het is echter belangrijk om bij oudere woningen goed te controleren of de installatie van een warmtepomp mogelijk is door te kijken naar de isolatie van het dak, muren, glas en vloer. Een goede isolatie zorgt namelijk voor een hoger rendement van de warmtepomp.

    Controleer of er spouwmuren in de woning aanwezig zijn en of deze geïsoleerd zijn, vooral bij oudere woningen kan dit ontbreken. Hetzelfde geldt voor het soort glas; dubbel glas is doorgaans minimaal vereist voor een warmtepomp. Daarnaast kan dakisolatie ook aanzienlijk bijdragen aan de isolatie van de woning en het rendement van de warmtepomp verbeteren. 

    Bekijk eerst uw huidige verwarmingssysteem

    Controleer of de huidige radiatoren in uw woning geschikt zijn voor een warmtepomp, of dat u wellicht moet overstappen op een lage temperatuur verwarmingssysteem (LTV). Afhankelijk van het type warmtepomp en de bestaande cv-ketel kan het zijn dat een nieuwe ketel nodig is. Als uw cv-ketel aan het einde van zijn levensduur is, is het verstandig om deze gelijktijdig met de installatie van de warmtepomp te vervangen.

    Kijk ook naar het huidige afgiftesysteem van uw verwarming. Traditionele radiatoren hebben een hogere aanvoertemperatuur nodig dan bijvoorbeeld een lage temperatuur verwarmingssysteem. Zonder een lage temperatuur verwarmingssysteem kan een elektrische warmtepomp te veel energie verbruiken en minder efficiënt zijn.

    Gratis vergelijken, geen verplichtingen!

    Vul uw wensen in en ontvang tot 4 verschillende offertes van installatie bedrijven en specialisten uit uw regio.

    Formulier >


    Analyseer het huidige energieverbruik 

    Het is van belang om te weten hoeveel energie uw woning verbruikt om de juiste warmtepomp te kiezen. Het energieverbruik bepaalt de benodigde capaciteit van de warmtepomp en kan helpen bij het bepalen van de beste opties voor uw situatie.

    Andere belangrijke punten om te overwegen zijn het waterverbruik en het aantal personen in het huishouden. Het aantal personen kan invloed hebben op de warm water vraag en daarmee op de benodigde capaciteit van de warmtepomp. Ook moet u controleren of uw meterkast voldoende groepen heeft voor de warmtepomp en eventuele extra groepen moet installeren.

    Bepaal daarnaast waar u de warmtepomp wilt plaatsen in uw woning, zodat de afmetingen en benodigde ruimte voor de installatie kunnen worden bepaald. Het is belangrijk om rekening te houden met al deze factoren om ervoor te zorgen dat de warmtepomp optimaal presteert in uw specifieke situatie.

    Vergelijk de diverse warmtepomp installaties die het meest geschikt zijn voor uw situatie en budget. Definieer van tevoren uw wensen en onderzoek welk type warmtepomp het beste bij uw woning past. Het is essentieel om verschillende opties te vergelijken om zo de juiste keuze te maken voor een warmtepompinstallatie die voldoet aan uw behoeften en financiële mogelijkheden. Denk hierbij aan zaken zoals de energie-efficiëntie, benodigde capaciteit, installatiekosten en mogelijke premies. Het doel is om een optimaal werkend en passend systeem te vinden dat comfortabel en duurzaam uw woning verwarmt.

    Voor-en nadelen warmtepomp

    Lagere energiekosten

    Een warmtepomp kan in aanschaf duurder zijn dan een nieuwe cv-ketel, maar op de lange termijn kan het financieel voordeliger uitpakken. Dit komt doordat een warmtepomp veel minder gas verbruikt dan een cv-ketel, waardoor de jaarlijkse energiekosten lager kunnen uitvallen.

    Gemiddeld genomen duurt het zo’n 8 tot 14 jaar voordat u de investering in een warmtepomp hebt terugverdiend. Dit is echter afhankelijk van verschillende factoren, zoals het type woning, uw gasverbruik en de werkelijke besparing die u per jaar behaalt. De huidige stijgende gasprijzen kunnen er tevens voor zorgen dat de terugverdientijd van een warmtepomp verkort wordt.

    Kortom, hoewel de initiële kosten hoger kunnen zijn, kan een warmtepomp op termijn een slimme en voordelige keuze zijn vanwege de lagere energiekosten en de potentieel snellere terugverdientijd.


    Milieuvriendelijk

    Bij het gebruik van een warmtepomp zal uw stroomverbruik toenemen, maar daar tegenover staat dat u geen gas meer gebruikt (of in het geval van een hybride warmtepomp: aanzienlijk minder gas voor verwarming). Bovendien is een warmtepomp zeer efficiënt in het gebruik van stroom: met slechts 1 kWh stroom kan een warmtepomp 3 tot 5 kWh aan warmte produceren.

    Al met al leidt dit tot een verlaging van uw CO2-uitstoot. Vergeleken met een hr-ketel op gas kan de CO2-uitstoot door verwarming en warm water met een warmtepomp met 30 tot 65 procent verminderen. En wanneer in de toekomst alle stroom duurzaam wordt opgewekt, zal de CO2-uitstoot van de warmtepomp nog verder dalen.

    Kort samengevat: een warmtepomp kan dankzij het efficiënte gebruik van stroom en de eliminatie van gasgebruik leiden tot een aanzienlijke vermindering van CO2-uitstoot, wat gunstig is voor het milieu en de toekomstige duurzaamheid van uw woning.

    Comfort

    Een warmtepomp zorgt ervoor dat de woning op een constante temperatuur wordt verwarmd, waardoor u altijd kunt genieten van een comfortabele en aangename temperatuur in huis. Dankzij de constante temperatuur die een warmtepomp kan bieden, hoeft u zich geen zorgen te maken over koude plekken in huis of overmatige hitte op andere plekken. Dit zorgt niet alleen voor meer comfort, maar kan ook bijdragen aan een gezondere leefomgeving, omdat constante temperaturen de luchtkwaliteit en het algemene welzijn positief kunnen beïnvloeden.

    Gratis vergelijken, geen verplichtingen!

    Vul uw wensen in en ontvang tot 4 verschillende offertes van installatie bedrijven en specialisten uit uw regio.

    Formulier >


    Waardevermeerdering van de woning

    Een warmtepomp heeft ook een positieve invloed op de waarde van uw woning. Bij de verkoop van een woning is een energielabel verplicht, en met een warmtepomp kan uw woning een beter energielabel krijgen en daardoor in waarde stijgen. Het investeren in een warmtepomp kan dus niet alleen gunstig zijn voor uw eigen comfort en energiekosten, maar ook voor de toekomstige waarde en verkoopbaarheid van uw woning.

    Premies

    Hier vind u informatie over premies die beschikbaar zijn om de kosten van de investering in een warmtepomp te verlagen. Dit overzicht geeft details over de bedragen, voorwaarden en hoe u deze premies kunt aanvragen.

    Mijn VerbouwPremie

    Met de Mijn VerbouwPremie kunt u de kosten van een investering in een warmtepomp sneller terugverdienen. Deze premie is beschikbaar voor eigenaren en investeerders van bestaande woon- en niet-woongebouwen, evenals appartementsgebouwen.

    Totaalrenovatiebonus

    Als u naast het plaatsen van een warmtepomp ook nog 2 of meer andere energiebesparende maatregelen neemt, kunt u mogelijk in aanmerking komen voor de Totaalrenovatiebonus. Deze bonus is een extra bedrag dat u ontvangt bovenop de Mijn VerbouwPremie.

    EPC-labelpremie

    Als u een woning hebt met een slechte energieprestatie (E of F) en u laat energiebesparende maatregelen uitvoeren, zoals het plaatsen van een warmtepomp, waardoor het energieprestatiecertificaat (EPC) label aanzienlijk verbetert, dan kunt u vanaf 2021 aanspraak maken op de EPC-labelpremie.

    Verlaagd btw-tarief

    Als u van plan bent om een warmtepomp te plaatsen, kan dit aan een verlaagd btw-tarief van 6% in plaats van 21% voor zowel de materiaal- als arbeidskosten. Dit geldt echter alleen als u de installatie laat uitvoeren door een ervaren installateur.

    Vroeger gold deze regel alleen voor bestaande woningen van meer dan 10 jaar oud. Vanaf 1 april 2022 is deze regel echter uitgebreid, waardoor nu ook eigenaars van jongere woningen (< 10 jaar oud) en van heropgebouwde huizen na sloop in aanmerking komen voor dit lagere tarief bij de aanschaf van een warmtepomp. Let op dat deze regeling voor de aanschaf van zonnepanelen en zonneboilers op 31 december 2023 is vervallen.

    Gratis vergelijken, geen verplichtingen!

    Vul uw wensen in en ontvang tot 4 verschillende offertes van installatie bedrijven en specialisten uit uw regio.

    Formulier >



    Naast al deze voordelen, zitten ook enkele nadelen vast voor de aanschaf van een warmtepomp:

    Hoge aanschafkosten 

    Warmtepompen kunnen een aanzienlijk prijskaartje met zich meebrengen. Het is een grote investering die pas op lange termijn echt rendabel zal zijn, aangezien de kosten vaak hoger liggen dan die van een traditionele cv-ketel. De prijzen voor een warmtepomp variëren doorgaans tussen de €6.000 en €25.000. 

    Verwarmen van de woning duurt langer

    Warmtepompen werken op lagere temperaturen dan traditionele verwarmingsinstallaties, wat betekent dat de radiatoren of vloerverwarming in uw woning groter moeten zijn om deze lagere temperatuur te kunnen compenseren. Daarnaast duurt het langer om uw woning op te warmen met een warmtepomp, omdat de opwarmingssnelheid trager is vergeleken met traditionele systemen. Een oplossing hiervoor is het plaatsen van radiatoren met een ingebouwde ventilator, die de warmte sneller en gelijkmatiger verspreiden.

    Geluid

    Het is belangrijk om te weten dat warmtepompen met een buitenunit geluid kunnen maken. Dit komt doordat er in de buitenunit een pomp en een ventilator zitten die geluid produceren wanneer de warmtepomp in werking is. Om geluidsoverlast bij de buren te voorkomen, mogen de buitenunits niet meer dan 40 dB aan geluid produceren. Sommige warmtepompen kunnen ook binnenshuis wat geluid produceren, maar over het algemeen is dit beperkt.

    Factoren om rekening mee te houden bij het kiezen van een warmtepomp

    Bij het kiezen van een warmtepomp zijn er verschillende belangrijke factoren om rekening mee te houden:

    1. Bepaal het benodigde vermogen in kilowatt (Kw) op basis van de grootte en isolatie van uw woning. Dit bepaalt hoe krachtig de warmtepomp moet zijn om de ruimtes effectief te verwarmen.
    1. Kijk naar het rendement van de warmtepomp. Dit geeft aan hoeveel energie de warmtepomp omzet in warmte. Hoe hoger het rendement, hoe efficiënter de warmtepomp is.
    1. Bereken de efficiëntie van de warmtepomp door te kijken naar de Coëfficiënt van Prestatie (COP). Dit getal geeft aan hoeveel keer meer warmte de warmtepomp produceert in verhouding tot de verbruikte elektriciteit. Een hogere COP betekent een efficiëntere warmtepomp.
    1. Stel een budget op voor de aanschaf en installatie van de warmtepomp. Vergelijk verschillende opties binnen uw budget en kies de beste prijs-kwaliteitverhouding.
    1. Onderzoek welke premies er beschikbaar zijn voor de aanschaf en installatie van een warmtepomp. Premies kunnen de kosten verlagen en het financieel aantrekkelijker maken om te investeren in een duurzame verwarmingsoplossing. Het is slim om deze mogelijkheden te benutten bij het maken van uw keuze voor een warmtepompinstallatie.  

    Warmtepomp aanschaffen

    Overtuigd van de vele voordelen van de warmtepomp en benieuwd wat het u precies zal kosten? Vul dan nu vrijblijvend ons formulier in. Op basis van uw wensen matchen wij u aan een aantal warmtepomp specialisten. Zij sturen u een vrijblijvende offerte gevormd naar uw wensen. Op deze manier kunt u makkelijk een aantal warmtepomp offertes vergelijken en zelf besluiten welke volgens u de beste deal is. Zo weet u zeker dat u de juiste keuze maakt!

    Formulier >